Tabela do zadania 7. Wybrane przywileje szlacheckie Rok nadania Postanowienia 1374 Król gwarantował szlachcie m.in. zmniejszenie podatków. 1454 Król nie mógł zwoływać pospolitego ruszenia i nakładać podatków bez zgody sejmików ziemskich. 1496 Został wprowadzony zakaz kupowania ziemi przez mieszczan. 1505 Nowe prawa i podatki mogły
Przywileje szlacheckiePrzywilej- słowo to wywodzi się z łaciny i pierwotnie znaczyło tyle co pierwszeństwo, nadawał zwykle monarcha określonej grupie społecznej (stanowi). Przywileje jakimi cieszyła się szlachta Polska uchodzą za najbardziej rozbudowane w Europie. W ich wyniku stan szlachecki w Polsce uzyskiwał szczególne uprawnienia: polityczne, gospodarcze,sądowo-administracyjne oraz zwolnienie z opłat. Wielu historyków to właśnie w nich upatruje słabość władzy centralnej w kraju. Przywileje Polskiej szlachty kształtowały się przez kilka stuleci poczynając od XIII w. Ich rozległość i charakter jest wypadkową niepewnej pozycji monarchy, który w drodze ustępstw prawnych pragnie uzyskać i umocnić się na tronie. Najwcześniejsze przywileje miały charakter indywidualny dotyczyły bądź poszczególnych osób bądź instytucji kościoła na ogół miały charakter immunitetów czyli wyjęcia spod prawa książęcego. Za pierwszy Polski przywilej grupowy ale ograniczony w swym działaniu do terenów Małopolski uchodzi wydany w 1228 r. przez pierwszego elekcyjnego króla Polski Władysława Laskonogiego przywilej z Cieni okolice Kalisza. Okoliczności, które zmusiły władcę do wydania tego aktu prawnego prezentują się następująco. W Polsce trwał okres rozbicia dzielnicowego. Najważniejsza w tamtym czasie była dzielnica Małopolska tzw. zwierzchnia ze stolicą w Krakowie. Konflikt o objęcie tej dzielnicy toczył się pomiędzy Władysławem Laskonogim, Konradem Mazowieckim i Władysławem Odonicem. Dzięki ogłoszonemu przywilejowi Władysław Laskonogi objął władzę w Krakowie. Sam zaś akt prawny zawierał następujące zapisy: Władca zobowiązał się nie wprowadzać nowych praw bez zgody małopolskich świeckich możnowładców i duchownych. Dawne prawa zostają zachowane i respektowane. Obiecywał również, że podatkami i innymi różnymi powinnościami nie będzie ludności dzielnicy Małopolski obciążał ponad rozsądną interesujący nas przywilejem będzie wydany w 1355 r. w Budzie. Był to okres panowania ostatniego na tronie Polskim Piasta Kazimierza Wielkiego, który z powodu braku legalnego męskiego potomka oraz ciężkiej choroby poszukiwał władcy, który godnie zastąpi go na tronie najpoważniejszym kandydatem był Ludwik Węgierski, który w zamian za objęcie władzy w Polsce nadał szlachcie uprawnienia: Przyszły król Polski zobowiązywał się do nienakładania i niepobierania nowych podatków poza przyjętą zwyczajową normę oraz do pokrywania strat, które szlachta ponosiła w wojennych wyprawach zagranicznych. Zrezygnował również z tzw. posługi stacji czyli utrzymywania króla przez szlachtę odwiedzającego dobra królewskie w państwie od tej chwili król samo musiał finansować swoje podróże po kraju. Kolejny przywilej, który w zdecydowany stopniu spowodował nałożenie większych ciężarów fiskalnych na chłopów a odciążył szlachtę był tzw. przywilej koszycki z 1374 r. Ludwik Andegaweński nie posiadał męskiego potomka, który mógłby objąć tron po jego śmierci. Miał natomiast kilka córek, pragnął zagwarantować tron Polski dlajednej z nich dlatego wydal dla szlachty specjalne uprawnienia. Dzięki nim, szlachta zyskała wpływ na wybór następcy tronu jak się później okazało godność tą sprawowała Jadwiga. Przywilej koszycki był aktem prawnym obowiązującym całą szlachtę w kraju i zawierał następujące zapisy: Zmniejszenie dla szlachty z podatków w wysokości 2 groszy od domu lubosady gdzie wcześniej obowiązywało 12 groszy.
Treścią przywileju było: określenie świadczeń szlachty na rzecz państwa, wynagrodzenie szlachty za wydatki poniesione w wyprawach poza granicami kraju. Straty te miał rekompensować król. - Przywilej w Koszycach (koszycki) – wydany przez Ludwika Węgierskiego w 1374 roku. Został on wydany dla ogółu szlachty.
For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Przywileje szlacheckie. Connected to: {{:: Z Wikipedii, wolnej encyklopedii {{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}} This page is based on a Wikipedia article written by contributors (read/edit). Text is available under the CC BY-SA license; additional terms may apply. Images, videos and audio are available under their respective licenses. Please click Add in the dialog above Please click Allow in the top-left corner, then click Install Now in the dialog Please click Open in the download dialog, then click Install Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list, then click Install {{::$
Podstawą prawnego wyodrębnienia się szlachty był immunitet, zwalniający jej majątki od ciężarów wobec państwa oraz oddający jej władzę nad poddanymi, a od 1374 przywileje szlacheckie, uzyskiwane od monarchów.
ROZWÓJ PRZYWILEJÓW SZLACHECKICH Król chciał uzyskad zgodę szlachty na wybór jednej z córek na króla zmniejszono podatki dla szlachty z 12 do 2 groszy z łana chłopskiego zwolniono szlachtę z pozostałych opłata na rzecz paostwa król zobowiązał się płacid odszkodowanie szlachcie za straty w wyprawach poza granicami kraju król musiał wykupid szlachcica z niewoli król zobowiązał się budowad zamki warowne na własny koszt szlachta została zwolniona z obowiązku budowy i reparacji zamków warownych urząd starosty mieli pełnid tylko Polacy 1388 – I piotrkowski Piotrków Krzyżacy podważyli ważnośd chrztu i małżeostwa Jagiełły, zawarli sojusz z książętami zachodniopomorskimi, mazowieckimi i Luksemburgami Jagiełło potwierdził dotychczasowe przywileje król zobowiązał się wykupid szlachcica z niewoli jeżeli dostał się do niej poza granicami kraju król zobowiązał się wypłacid żołd w wysokości 3 grzywien od kopii podczas wyprawy zagranicznej 1422 – czerwioski Czerwiosk szlachta zwołała sejm obozowy w obozie wojskowym podczas przygotowywania się do wyprawy przeciwko Krzyżakom zakaz łączenia stanowiska sędziego ziemskiego i starosty w jednym ręku nietykalnośd majątkowa szlachty bez wyroku sądowego sądy miały sądzid szlachtę według prawa pisanego król musiał uzyskad zgodę rady królewskiej na bicie monety 1423 – statut warcki Warka Jagiełło chciał zapewnid sukcesję tronu swoim synom szlachta uzyskała zgodę na wykupienie majątku sołtysów krnąbrnych i nieużytecznych ograniczono wychodźstwo chłopów ze wsi wojewodowie ustalali ceny maksymalne na produkty rzemieślnicze w miastach (taksy1. PRZYWILEJ KOSZYCKI, wydany 1374 w Koszycach przez Ludwika Węgierskiego dla szlachty pol., w celu zapewnienia sukcesji w Polsce jednej z jego córek; przywilej ten m.in. zwalniał szlachtę od poradlnego, z wyjątkiem 2 groszy rocznie z łanu chłopskiego; uchwalenie nadzwyczajnych podatków zostało uzależnione od każdorazowej zgody całego stanu szlacheckiego; król zobowiązał się do Stosunek ten układał się różnie w różnych monarchiach stanowych(..)Czasem zależnie od układu sił społecznych monarchia utrzymywała silną silną przewagę nad zgromadzeniami mającymi wówczas jedynie charakter organów doradczych,z którymi król musiał się liczyć, czasem znów stany uzyskiwały głos decydujący, któremu
Był to jeden z najwcześniejszych zamków krzyżackich na ziemi chełmińskiej, jego budowę rozpoczęto ok. poł. XIII w. Początkowo służył on jako baza wypadowa do podboju Prus. 7 lutego 1454 r. toruńscy członkowie Związku Pruskiego rozpoczęli szturm i oblężenie zamku. Następnego dnia komtur poddał zamek, a rada miejska podjęła
